KHK, Bakanlar Kurulunun anayasadan doğrudan doğruya aldığı
veya yasama organından yetki devri yoluyla aldığı sınırlı bir yetkiye dayanarak
yaptığı, daha sonra yasama organının denetimine tâbi olan ve normlar
hiyerarşisinde kanun düzeyinde yer alan bir düzenleyici işlemdir. KHK açılımı
nedir, ne demektir?
KHK AÇILIMI NEDİR?
KHK kısaltmasının açılımı "Kanun
hükmünde kararname" demektir. Kanun hükmünde kararname kelimelerinin
baş harfleri KHK'yı oluşturmaktadır.
KHK (KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME) NEDİR?
Kanun hükmünde kararname veya KHK genel tanım olarak yasama
organının konu, süre ve amacı belirleyen bir yetki kanunu ile verdiği yetkiye
veya doğrudan doğruya anayasadan aldığı yetkiye dayanarak, hükûmetin çıkardığı,
maddi anlamda kanun gücüne sahip, parlamentonun tasdiki ile şekli ve organik
anlamda kanun gücünü kazanacak olan kararnamelerdir.
Türkiye'de 1982 Anayasası'nın 87. maddesi ile,
"Bakanlar Kuruluna belli konularda kanun hükmünde kararname çıkarma
yetkisi vermek" TBMM'nin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Anayasa'nın 91. maddesinde de KHK çıkarma yetkisi verme hususu düzenlenmiştir.
91. madde şöyledir:
"Türkiye Büyük Millet Meclisi, Bakanlar Kuruluna kanun
hükmünde kararname çıkarma yetkisi verebilir. Ancak sıkıyönetim ve olağanüstü
haller saklı kalmak üzere, Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci
bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile dördüncü
bölümünde yer alan siyasi haklar ve ödevler kanun hükmünde kararnamelerle
düzenlenemez."
KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME KAÇA AYRILIR?
Kanun hükmünde kararnameler, olağan ve olağanüstü olmak
üzere ikiye ayrılmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti'nde, Olağan Kanun Hükmünde
Kararnameler, Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılmakta; bu yetki Bakanlar
Kurulu'na Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yetki kanunu ile
verilmektedir. Temel haklar, kişi hak ve ödevleri ile siyasî hak ve ödevler
hakkında düzenleme yapılamaz. Olağanüstü Kanun Hükmünde Kararnameler ise
Cumhurbaşkanı başkanlığındaki Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılmaktadır. Bunun
için TBMM'nin yetki kanunu vermesine gerek yoktur. Uluslararası hukuktan doğan
yükümlülükleri yerine getirmek şartıyla, her alanda düzenleme yapılabilir.
Kanun hükmünde kararnameler hem meclis tarafından siyasi denetime hem de
Anayasa Mahkemesi tarafından yargısal denetime tâbidirler.
0 Yorum